Ortodoncja

Ortodoncja to dziedzina stomatologii zajmująca się profilaktyką i leczeniem wad zgryzu oraz wad szczękowo-twarzowych u dzieci, młodzieży i dorosłych.

Leczenie ortodontyczne a wiek pacjenta

Nie ma ściśle określonego przedziału wiekowego, w którym prowadzi się leczenie ortodontyczne.

Do ortodonty najczęściej trafiają dzieci w wieku 6-12 lat. Współczesne metody pozwalają jednak na skuteczne leczenie ortodontyczne także osób dorosłych. Leczenie ortodontyczne służy nie tylko zachowaniu zdrowia zębów, ale także dobremu samopoczuciu , niwelowaniu niektórych wad wymowy, estetycznemu wyglądowi uśmiechu. Często zdarza się, że ortodoncja jest wstępnym etapem leczenia przed założeniem implantu lub leczeniem protetycznym.

Objawy wskazujące na potrzebę konsultacji ortodontycznej:

• asymetria w rysach twarzy

• szkodliwe nawyki (np. ogryzanie paznokci, ołówków, ssanie palca, )

• wada wymowy

• oddychanie ustami

• stale otwarta buzia

• przedwczesna utrata zębów mlecznych

• nieprawidłowe uszeregowanie zębów: stłoczenia, obroty lub szpary między zębami

• zgrzytanie zębami

• ścieranie się zębów

• odsłanianie się szyjek zębów

Etapy leczenia:

• wykonanie badania i przygotowanie materiałów diagnostycznych ( modele gipsowe ,zdjęcia RTG i zdjęcia wewnątrz- i zewnątrzustne)

• ustalenie planu leczenia

• założenie aparatu ortodontycznego

• wizyty kontrolne, średnio raz w miesiącu

• zdjęcie aparatu po wyleczeniu pacjenta

• utrzymanie efektów leczenia, tzw. retencja

Wyróżniamy dwa rodzaje aparatów:

• aparaty ruchome, zaleca się dla dzieci między 4 a 12 rokiem życia, w trakcie wymiany zębów mlecznych na stałe. Zbudowany jest on z akrylowej płytki, klamer i łuków z drutu.

• aparaty stałe, zaleca się dla młodzieży i dorosłych, do zębów stałych. Pozwalają one na korygowanie wad znacznie poważniejszych niż aparat ruchomy. Zbudowany jest on z zamków i pierścieni, które są mocowane do szkliwa specjalnym klejem. Do nich mocowany jest sprężysty drut, który wywiera na zęby stałą, precyzyjnie określoną siłę. Wśród aparatów stałych rozróżniamy: aparaty estetyczne (ceramiczne, kryształowe) i aparaty metalowe.

Leczenie aparatem stałym trwa w zależności od zaawansowania leczonej wady 1,5-2 lata (lub dłużej w przypadku skomplikowanych wad). Przed założeniem aparatów stałych wszystkie zęby muszą być wyleczone, oraz usunięty ewentualny kamień nazębny. W okresie leczenia pacjent przychodzi na comiesięczne wizyty kontrolne. Niezgłaszanie się terminowo na wizyty kontrolne może spowodować przedłużenie czasu leczenia, a także uzyskanie gorszych rezultatów leczenia ortodontycznego. Po zakończonym okresie leczenia, pacjent dostaje tzw. aparat retencyjny w postaci zdejmowanej płytki na górną szczękę, który zakłada początkowo na noc oraz w ciągu dnia, a następnie częstotliwość noszenia płytki sukcesywnie zmniejsza się. W żuchwie zęby zabezpieczane są przyklejanym na stałe, od strony języka niewidocznym drucikiem-retainerem. Aparat ten ma za zadanie utrzymać uzyskane efekty leczenia ortodontycznego.